مراقبت پیوند قرنیه برای داشتن پیوندی موفق بسیار مهم و حیاتی است. در پیوند قرنیه برخلاف سایر پیوند اعضای انسان، نیازی به انجام آزمایش خون یا تناسب بافت ها بین پیوند دهنده و پیوند گیرنده وجود ندارد و هر بافت قرنیه سالم می تواند از هر فرد به فرد دیگر منتقل شود.
پیوند قرنیه تقریبا بی خطر بوده و در اغلب موارد موجب بهبود بینایی می گردد. اگر چه مانند سایر عمل ها ممکن است عوارضی نیز به دنبال داشته باشد. این عوارض شامل عفونت، آب سیاه یا گلوکوم، آب مروارید یا کاتاراکت، آستیگماتیسم و یا رد پیوند باشد. برای داشتن اطلاعات کافی از مراقبت های قبل و بعد از پیوند قرنیه با پرشیا مد تریپ همراه باشید.
مراقبت های پیوند قرنیه
قبل از جراحی برای پیوند قرنیه، باید برخی از آزمایشهای ضروری را انجام دهید. این آزمایشها عبارتند از:
- یک معاینۀ دقیق چشم: در این معاینه، چشم پزشک قصد دارد عواملی که ممکن است قبل، حین و بعد از عمل مشکلاتی را ایجاد کند، شناسایی کند.
- اندازه گیری چشم شما: در این آزمایش مشخص میشود که سایز و اندازۀ قرنیۀ شما چیست و به کدام قرنیه نیاز دارید.
- در یک معاینۀ جداگانه توسط متخصصان، داروهایی که مصرف میکنید بررسی خواهند شد. ممکن است نیاز باشد مصرف برخی داروها را مدتی قطع کنید.
- درمان سایر مشکلات پزشکی: مشکلات غیر مرتبط چشم، مانند عفونت یا التهاب، میتواند احتمال موفقیتض پیوند قرنیه را کاهش دهد. چچشم پزشک قبل از جراحی این مشکلات را درمان میکند.
مراقبت های قبل و بعد از پیوند قرنیه شامل انجام کارهای زیر می باشد.
-
اهدا کننده قرنیه
قرنیههایی که در عملهای پیوند قرنیه استفاده میشود از افراد اهدا کنندهای است که در قید حیات نباشند. اگر فردی به دلایل ناشناخته فوت کرده باشد یا اهدا کننده شرایط خاصی داشته باشد برای مثال به بیماریهای مسری مبتلا باشد، گزینۀ مناسبی برای پیوند قرنیه نیست.
برخلاف اعضای بدن مانند کبد و کلیه، افرادی که نیاز به پیوند قرنیه دارند نیازی به همسان سازی بافت ندارند. برای مثال نیازی نیست که گروه خونی فرد اهدا کننده و شخص گیرنده یکسان باشد. به همین دلیل لیست انتظار برای دریافت قرنیه خیلی طولانی نیست.
-
سلامت عمومی
برای انجام عمل جراحی پیوند قرنیه، بیمار باید دارای شرایط عمومی سلامتی مناسب باشد. بیماریهای مزمن مانند دیابت پیشرفته، سن بسیار بالا، بیماریهای قلبی، عفونتها و دیگر مشکلاتی که ممکن است تداخلی با عمل جراحی داشته باشند، میتواند شما را از لیست کاندیدای مناسب عمل پیوند قرنیه خارج کنند.
-
عوارض پیوند قرنیه
جراحی پیوند قرنیه، مانند سایر عملهای جراحی، دارای عوارض و خطرهایی است. برخی از عوارض ممکن شامل عفونت، ترشحات چشمی، تغییرات فشار داخل چشم و … میباشند. بنابراین، لازم است ارزیابی دقیقی از عوامل خطر و مزایا توسط پزشک انجام شود.
در نهایت، برای تعیین مناسب بودن یا نبودن این جراحی برای شما به تشخیص یک جراح حاذق و باتجربه در این زمینه نیاز است.
مراقبت بعد از عمل پیوند قرنیه
مراقبتهای بعد از عمل جراحی پیوند قرنیه بسیار اهمیت دارند و باعث تسریع و تسهیل بهبودی و کاهش ریسک عوارض جراحی می شوند. بیمار پیوند قرنیه، تا پایان عمر نیاز به مراقبت هایی دارد. در زیر، برخی از مراقبتهای معمول پس از جراحی پیوند قرنیه را مطابق با نظر یکی از بهترین جراحان پیوند قرنیه ایران آورده ایم:
بعد از پیوند قرنیه چه کنیم؟
در روز اول بعد از عمل پیوند قرنیه، به دلیل عمیق بودن بیهوشی، حالت تهوع و بی حالی وجود دارد. استراحت کنید و غذای سبک میل کنید. در صورت تهوع و استفراغ به پزشک و بیمارستان اطلاع دهید.
در بعضی از انواع پیوند، پس از عمل و در 24 ساعت اول باید کاملا طاق باز و بدون بالشت استراحت کنید. زیرا بعضی از انواع پیوند بخیه ندارند و بافت قرنیه توسط گازی که حین عمل داخل چشم قرار می گیرند، به محل خود می چسبند. پس وضعیت توصیه شده برای استراحت را رعایت فرمایید.
- فشار چشم: اگر در چند روز اول درد شدید چشم داشتید، ممکن است فشار چشم بالا باشد. حتما این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.
- قرمزی و تورم: اگر شدید باشد، ممکن است پیوند قرنیه دچار عفونت باشد.
بعد از پیوند قرنیه
استفاده از قطره های چشمی از روز بعد از عمل شروع می شود که بسته به نوع پیوند و سن و علت پیوند متغیر است. گاهی کورتون خوراکی و یا داروهای دیگری نیز مورد نیاز است.
در یک بیمار عادی و پس از پیوند، دستورات برای هفته ی اول به شرح زیر است:
- قطره ی بتازونیت (یا پردنیزولون) هر 4 ساعت یک قطره
- قطره ی کلرامفنیکل (یا لووفلوکساسین) هر 4 ساعت یک قطره
- قرص پردنیزولون خوراکی با توجه به وزن بیمار متغیر است.
- قرص استازولامید با توجه به فشار چشم متغیر است.
شرایط پیوند قرنیه
- حمام کردن: 3 روز اول حمام نکنید.
- خم و راست شدن شدید و سجده کردن: تا یک ماه انجام نشود.
- شنا و ورزش های سنگین: یک تا 3 ماه انجام نشود. انجام ورزش های سبک بعد از گذشت 2 هفته، بلامانع است.
- شیرجه رفتن در استخر و ورزش هایی مانند کاراته و بکس: تا پایان عمر ممنوع است.
- رانندگی: از 10 روز بعد از عمل بلامانع است. البته دید کامل نیست و بستگی به دید چشم مقابل دارد.
- آرایش چشم: تا 2 هفته ممنوع است.
- مراقبت های دیررس: در حقیقت بیمار پیوند قرنیه تا پایان عمر نیاز به مراقبت از چشم دارد که این مسئله در 2 سال اول حیاتی تر است.
- کشیدن بخیه: از 6 ماه تا 2 سال بعد از عمل، بخیه ها برداشته می شوند. بخیه های به هم پیوسته (Running) را ممکن است هرگز برنداریم. مگر اینکه مدت ها بعد پاره شوند.
- بخیه های غیر پیوسته، براساس آستیگماتیسم و از 6 ماه تا 1سال و نیم بعد از عمل برداشته می شوند. اگر بخیه ای پوسیده و پاره شود، احساس جسم خارجی و قرمزی در چشم ایجاد می شود. در این شرایط لازم است فورا به پزشک مراجعه نموده و بخیه برداشته شود. در غیر اینصورت باعث پس زدن پیوند و یا عفونت می شود.
- اجتناب از ضربه به چشم تا پایان عمر: فردی که تحت جراحی پیوند قرنیه نفوذی (PKP) قرار می گیرد، باید مراقب باشد که تا پایان عمر ضربه ای به چشمش وارد نشود. چرا که ضربه می تواند باعث آسیب گردد. این مسئله در پیوندهای جدید (روش دزک) بدلیل حفظ قسمت زیادی از قرنیه خود بیمار، اتفاق نمی افتد.
مراقبت های قبل و بعد از پیوند قرنیه
داشتن معاینات منظم و اصولی پس از این جراحی، بسیار اهمیت دارذ. معاینات بعد از عمل جراحی پیوند قرنیه معمولا به شرح زیر است:
- اولین روز بعد از عمل
- 5 روز بعد از عمل
- 2 هفته بعد از عمل
- 1ماه بعد از عمل
- 2ماه بعد از عمل
- 3ماه بعد از عمل
- پس از آن تا یک سال هر دو ماه یک مرتبه معاینه لازم است.
- یک سال بعد از عمل
- پس از گذشت یک سال، لازم است هر 6 ماه یک مرتبه معاینه صورت گیرد.
سوالات پیوند قرنیه
-
آیا عمل جراحی پیوند قرنیه نیاز به بستری شدن دارد؟
بستری شدن پس از عمل جراحی پیوند قرنیه به عوامل مختلفی مانند نوع عمل، وضعیت سلامت عمومی بیمار، سیاست بیمارستان یا مرکز جراحی و … بستگی دارد. اما در بیشتر موارد، بیماران پس از عمل جراحی پیوند قرنیه نیازی به بستری شدن ندارند و میتوانند در همان روز عمل به منزل بازگردند.
-
استراحت پیوند قرنیه چقدره؟
زمان بهبودی پس از عمل جراحی پیوند قرنیه به عوامل متعددی مانند نوع و شدت مشکل اولیه قرنیه، نوع جراحی، وضعیت عمومی بیمار و میزان دقت در رعایت مراقبتهای پس از عمل بستگی دارد. اما به طور کلی، برای بهبودی کامل پس از جراحی پیوند قرنیه حدود 2 ماه تا 2 سال زمان لازم است.