یکی از معروف‌ترین و پرطرفدارترین جراحی‌های کاهش وزن در جهان، عمل بای پس معده است. تا جایی که این جراحی توسط تعدادی از دانشگاه‌های معتبر، مانند دانشگاه کلمبیا در سال 2022 به عنوان استانداردترین جراحی لاغری معرفی شده است. هدف اصلی از انجام عمل بای پس معده در ایران ، ایجاد تغییر در سیستم گوارشی بیمار برای کاهش اشتها و جذب مواد غذایی در بدن او است. با ایجاد این تغییرات، کاهش وزن نیز اتفاق می‌افتد.
تغییرات سیستم گوارش در جراحی بای پس معده
کاهش حجم معده
یکی از اصلی‌ترین اهدافی که در بسیاری جراحی‌های لاغری از جمله جراحی بای پس معده وجود دارد، کاهش حجم معده است. اگر حجم معده کم شود، طبیعتا ظرفیت کمتری برای مواد غذایی خواهد داشت و زودتر پر می‌شود. در نتیجه، خیلی زودتر احساس سیری می‌کنید. در جراحی بای پس، حجم معده حدود یک اونس خواهد شد؛ یعنی فقط حدود سه پیمانه یا 80 گرم غذا در آن جای می‌گیرد.
تغییر مسیر روده کوچک
به دلیل تغییر مسیر روده کوچک در عمل بای پس معده، غذا مسیر کوتاه‌تری را تا دفع طی می‌کند. به همین دلیل، سرعت عبور مواد غذایی بیشتر و زمان جذب کوتاه‌تر خواهد بود. در واقع طی این روند، بدن فرصت جذب مواد غذایی را نخواهد داشت و در نتیجه کالری و مواد مضر کمتری را دریافت خواهید کرد.
البته این مورد مشکلاتی نیز به همراه خواهد داشت. همان‌طور که مواد مضر کمتری توسط بدن جذب می‌شود، ویتامین‌ها و مواد مفید کمتری نیز دریافت می‌شود. پزشک برای حل این مشکل مکمل‌های مختلف تجویز می‌کند که توصیه می‌شود مصرف آن‌ها را حتما جدی بگیرید.
در صورتی که به این مورد توجه نشود و بیمار مراقبت‌های بعد از عمل بای پس معده را پشت گوش بیندازد، احتمال ابتلا به سوءتغذیه و انواع بیماری‌های دیگر وجود خواهد داشت.
کاهش ترشح هورمون گرسنگی
از آن جا که طی عمل جراحی بای پس معده بخش زیادی از معده شما برداشته می‌شود، ترشح هورمون گرسنگی نیز کاهش پیدا کرده و اشتهای فرد کمتر می‌شود. در واقع، هورمون‌های گرسنگی بیشتر در همان قسمتی از معده وجود دارند که توسط جراح برداشته می‌شود.
افزایش متابولیسم بدن
با انجام عمل بای پس کلاسیک معده، کالری کمتری جذب بدن شما می‌شود و بدن برای اینکه سوخت موردنیازش را به دست آورد، شروع به چربی‌سوزی می‌کند و متابولیسم بدن بالا می‌رود.
مراحل انجام عمل بای پس معده
در این قسمت از مقاله می‌خواهیم به زبانی خیلی ساده تمام مراحل این جراحی پرطرفدار را برای شما توضیح دهیم. مراحل کلی جراحی بای پس معده عبارت است از:
بی هوشی و ایجاد برش روی شکم
جراح متخصص ابتدا بیمار را بیهوش و بعد شروع به انجام عمل بای پس معده می‌کند. جراحی با پس معده با استفاده از روش لاپاراسکوپی صورت می‌گیرد. در این روش برش‌های کوچک روی ناحیه شکم ایجاد می‌شود و جراح دوربینی خیلی کوچک به اسم لاپاراسکوپ را در شکم قرار می‌دهد.
این کار باعث می‌شود جراح بتواند داخل بدن را خیلی دقیق ببیند و مشاهده کند. درواقع تصویری که لاپاراسکوپ از داخل بدن شما می‌گیرد، با استفاده از صفحه نمایشگر در اتاق عمل دیده می‌شود. در این مرحله، جراح می‌تواند به‌‌راحتی اعضای داخلی بدن‌تان را بررسی کند.
برش معده و تقسیم آن به دو قسمت
در مرحله بعد، پزشک قسمت بالایی معده را برش می‌دهد و آن را از بقیه معده جدا می‌کند. نهایتاً از معده یک کیسه کوچک و به اندازه یک گردو باقی می‌‌ماند. طبیعتاً معده جدید بسیار سریع‌تر پر شده و حجم غذای خیلی کمتری را می‌تواند در خود جای دهد. دقیقا همین اتفاق است که اشتهای شما را به‌اندازه‌ی حیرت‌انگیزی کم می‌کند و یکی از علت‌های اصلی لاغرشدن شما خواهد بود.
تغییر مسیر روده کوچک
در این مرحله جراح روده کوچک را برش داده و بخشی از آن را به معده کیسهایشکل جدید می‌دوزد. به این ترتیب، غذا وارد معده کیسهایشکل کوچک شده و سپس مستقیماً به روده کوچک که به آن دوخته شده، هدایت می‌شود. مواد غذایی از معده و بخش اول روده کوچک عبور کرده و سپس مستقیم وارد قسمت میانی روده کوچک می‌شود.
میزان هزینه عمل بای‌پس معده
در عمل بای پس، معده شما به دو بخش کوچک و بزرگ تقسیم شده و قسمتی از روده کوچک نیز به قسمت بالایی معده شما متصل می‌شود. هزینه این عمل به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد و نمی‌توان یک رقم مشخص را برای آن تعیین کرد. فاکتورهای زیر در تعیین میزان هزینه این عمل دخیل هستند:
دستمزد جراح
هر چقدر جراح موردنظر شما تخصص و تجربه بیشتری داشته باشد، احتمالا بابت انجام عمل هزینه بیشتری را از شما دریافت خواهد کرد.
هزینه بیمارستان یا کلینیک
هزینه بیمارستان و یا کلینیکی که شما جراحی خود را در آن انجام می‌دهید هم تاثیر زیادی روی هزینه نهایی عمل شما خواهد گذاشت.
سایر هزینه‌ها
علاوه‌بر مواردی که در بالا گفته شد شما باید مقداری از بودجه خود را برای ویزیت‌های قبل و بعد از عمل، آزمایش‌ها، داروها و… در نظر بگیرید.
کاندیدای عمل بای پس معده چقدر باید چاق باشد؟
برخلاف تصور بسیاری از افراد، این‌طور نیست که هرکسی اضافه وزن داشته باشد و از بیماری‌های ناشی از چاقی رنج ببرد، کاندیدای مناسبی هم برای انواع عمل‌های لاغری باشد. برای انجام جراحی بای پس معده و جراحی‌های لاغری دیگر باید شرایط خاصی داشته باشید.
در این مورد پزشک متخصص شما چند آزمایش را به شما توصیه می‌کند و براساس نتیجه به دست آمده از آزمایش‌ها اعلام می‌کند که آیا شما مجاز به انجام عمل بای پس معده هستید یا خیر. از مهم‌‌ترین نکاتی که پزشک شما به آن توجه خواهد کرد شاخص توده بدنی شما است؛ به طوری که برای انجام این جراحی لازم است شاخص توده بدنی شما بین 35 تا 39 باشد.
آیا غیر از وزن زیاد، شرط دیگری هم وجود دارد؟
البته؛ اینکه شما به بیماری‌های مرتبط با چاقی مبتلا هستید یا نه، در انجام عمل جراحی بای پس معده تاثیر خیلی زیادی دارد. یعنی اگر شاخص توده بدنی شما 30 تا 35 باشد، اما به انواع بیماری‌های مرتبط با چاقی، مثل دیابت یا فشار خون، مبتلا باشید، عمل بای پس معده برای شما مجاز خواهد بود.